کاربرد دیگ بخار در پرورش قارچ چیست؟


کاربرد دیگ بخار در پرورش قارچ چیست؟

مؤثرترین عامل برای پرورش قارچ دمای محیط پیرامون آن است، دما بر رشد قارچ و کیفیت آن تأثیر مستقیم دارد. تغییر دما می‌تواند باعث کاهش رشد قارچ شود. مقدار درجه حرارت برای پرورش قارچ بین 23 تا 25 درجه سانتی‌گراد می‌باشد. همان‌طور که گفته شد کاهش دما بر رشد قارچ تأثیر مستقیم دارد. بدین‌صورت که اگر دما کمتر از 10 درجه سانتی‌گراد شود کاهش رشد قارچ را در پی خواهد داشت و اگر دما بیش از 30 درجه سانتی‌گراد شود باعث از بین رفتن مواد اولیه تولید قارچ می‌شود. دومین پارامتر برای پرورش قارچ میزان رطوبت محیط می‌باشد. حال سؤال اینجاست به چه دلیل باید از دیگ بخار برای پرورش قارچ استفاده کرد و کاربرد دیگ بخار در پرورش قارچ چیست؟ چرا دیگ بخار پرورش قارچ؟ روش‌های مختلفی برای رسیدن به دمای مطلوب در پرورش قارچ استفاده می‌شود اما برای پرورش قارچ فقط دما مهم نیست بلکه رطوبت نیز تأثیر بسزایی دارد. کاربرد دیگ بخار در پرورش قارچ علاوه بر کنترل دما باعث حفظ رطوبت محیط می‌شود. در ادامه روش‌های مختلف پرورش قارچ ازجمله استفاده از وسایل گرمایشی مانند بخار، هیتر، لوله‌های‌آب‌گرم رطوبت‌ساز و هیتر را موردبررسی قرار می‌دهیم.

نکته: اغلب پرورش قارچ در فصل زمستان انجام می‌شود. متعادل‌سازی دما در فصل زمستان نسبت به سایر فصل‌ها دشوارتر می‌باشد. همچنین باید در نظر داشت که فقط متعادل کردن دما در فصل زمستان برای پرورش قارچ مطرح نمی‌باشد و باید رطوبت را نیز کنترل نمود تا بتوان قارچ‌های باکیفیت بالا پرورش داد.


تولید قارچ را چگونه انجام دهیم؟

تولید قارچ را چگونه انجام دهیم؟

تولید قارچ نیازمند آگاهی و آموزش های لازم در این زمینه می باشد. در ابتدا یک تعریفی از قارچ داشته باشیم و شرایطی که می توان قارچ را در آن پرورش داد، تعریف می کنیم.

قارچ چیست؟

قارچ موجودی است که هیچ اندام فتوسنتزی ندارد، ساقه و برگ نیز ندارد؛ بنابراین گیاه نیستند و از طرفی از لحاظ ساختار نیز به جانوران شبیه نیستند و بسیار ساده تر از گیاهان و جانوران هستند؛ بنابراین قارچ ها را در دسته ای جداگانه طبقه بندی می کنند. قارچ دکمه ای با زندگی روی مواد آلی مرده، غذای مورد نیاز خود را بدست می آورد که به این مواد آلی مرده، کمپوست می گوییم.

قارچ دکمه ای

کمپوست چیست؟

کمپوست، مخلوط بقایای حیوانی و گیاهی است. دلیل لزوم وجود این دو ماده در کمپوست این است که در اثر فعالیت میکروارگانیسم ها، مواد معدنی، کربوهیدرات ها و پروتئین هایی که داخل این بقایا وجود دارد، به شکل قابل جذب برای قارچ در می آید و قارچ می تواند از آن تغذیه کند.

پنج ماده اصلی در ساخت کمپوست، آب، کاه و کلش، کود مرغی، نیتروژن و سنگ گچ می باشد که نسبت استفاده از این مواد اولیه در فرمول های مختلف کمپوست سازی ممکن است، متفاوت باشد.


طراحی سالن پرورش قارچ:

اکثر سالن های پرورش قارچ دکمه ­ای در ایران، دارای دیوارهای بتونی و کف موزاییک می باشند. لیکن برای واحدهای صنعتی از دیوارهای که عایق هستند، استفاده می ­کنند.

برای سقف سالن­ ها پلیت، تیرچه بلوک و یا بلوک همراه فوم بکار می‌برند. معمولاً ابعاد سالن‌ها را (۲۱-۱۸)× ۶ متر با ارتفاع ۴/۵ متر در نظر می­ گیرند که این ابعاد در واحدهای مختلف متغیر است. در سالن یک شیب ملایم به مقدار یک سانتی­ متر از ابتدای سالن به انتهای آن و از کناره ­ها به سمت وسط سالن به مقدار ۲ سانتی­ متر جهت جلوگیری از تجمع آب در زمان شستشوی کف، وجود دارد.

قفسه بندی سالن پرورش قارچ:

استفاده از عرض ۱۴۰ سانتی‌متر و ۱۶۰ سانتی‌متر در کشور ما مرسوم است که با سایز ۱۴۰ سانتی‌متر، کار کارگر داخل سالن راحت‌تر است ولی اغلب از سایز ۱۶۰ سانتی­ متر جهت افزایش سطح زیر کشت استفاده می‌کنند. البته با توجه به وضعیت عرض سالن و محدودیت‌های هر محل باید جداگانه طراحی شود.

فاصله بین طبقات ۶۵ تا ۷۰ سانتی‌متر مناسب است که کار کارگران راحت‌تر باشد و اختلاف حدود ۲۰ سانتی‌متر طبقه اول از کف سالن جهت شست‌وشو و نظافت در پایان هر مرحله کاری، لازم است.

در تولید قارچ، جنس قفسه بندی بسته به میزان هزینه ای که برای آن در نظر گرفته می شود، متفاوت است؛ سازه پروفیل ساختمانی با آهن سیاه، لوله و پروفیل صنعتی را می توان برای قفسه بندی در نظر گرفت.

معمولاً از سازه لوله بدلیل هزینه نسبتاً مناسب نسبت به روش‌های دیگر، استقامت و مقاومت نسبت به روش‌های دیگر به علت نوع سازه و همچنین شکل‌پذیری به مراتب بیشتر استفاده می شود.

قفسه بندی

همیشه قبل از راه اندازی سالن خود، آموزش دقیق و عملی پرورش قارچ دکمه ای بسیار حائز اهمیت است به طوری که شناخت دقیق از تک تک مراحل پرورش، دانستن شرایط محیطی و تنظیم صحیح آن، داشتن آگاهی لازم برای خرید تجهیزات و قفسه بندی و … می تواند در موفقیت و افزایش عملکرد یک سالن پرورش قارچ نقش بسیار مهمی داشته باشد. دوره جامع عملی پرورش قارچ دکمه ای به صورت صفر تا صد، تمامی آنچه برای پرورش قارچ دکمه ای باید بدانید را در اختیار شما قرار می دهد؛ لینک زیر را از دست ندهید.

شرکت سپید مزرعه بزرگترین شرکت پرورش قارچ

مراحل تولید قارچ:

پس از ورود کمپوست به سالن پرورش قارچ، ۴ مرحله ریسه دوانی در کمپوست، ریسه دوانی در خاک پوششی، هوادهی و باردهی طی می‌شود که در هرمرحله دما، رطوبت و … سالن باید کنترل شود.

۱- ریسه دوانی در کمپوست:

این مرحله ۱۴-۱۷ روز طول می‌کشد. در این مرحله دمای ۲۵ درجه سانتی گراد را برای میسیلیوم ها فراهم نموده تا در کمپوست رشد کنند و به‌اصطلاح به‌خوبی سفید کند.

در این مرحله رطوبت محیط حدود ۹۰ تا ۹۵% در نظر گرفته می‌شود تا علاوه بر تأمین رطوبت مورد نیاز کمپوست از خشک شدن نیز جلوگیری شود. در طول این مدت باید سطح کمپوست با روزنامه پوشیده شود و سطح روزنامه‌ها با آبپاش آبیاری شود.

معمولاً میزان Co2 در این مرحله در بستر ۵۰۰۰-۱۰۰۰۰ ppm می‌باشد.

اسپان ران

۲- ریسه دوانی در خاک پوششی:

پس از سفید شدن کمپوست، ادامه‌ی رشد رویشی میسلیوم ها باید در خاک‌پوششی صورت گیرد. علاوه بر این‌که در این مرحله عمل اختلاط کمپوست و خاک پوششی باید صورت گیرد و شرایط محیطی لازم نیز باید فراهم گردد. نحوه ی مخلوط شدن و زمان آن متفاوت است که بسته به آن، عمل مخلوط شدن خاک و کمپوست را رافلینگ یا ککینگ می گویند.


۳- هوادهی:

پس از سفید شدن میسیلیوم ها در خاک پوششی، باید از رشد رویشی میسلیوم جلوگیری کنیم و آن را وادار کنیم تا وارد فاز زایشی شود؛ به همین دلیل هوادهی می‌کنیم یعنی دما و co2 را کاهش داده و شرایط محیطی ویژه‌ای برای میسلیوم ها فراهم می‌کنیم تا وارد فاز زایشی و تولید اندام بارده قارچ شوند. در فاز زایشی اندام‌های باردهی قارچ در شرایط شوک دهی تشکیل می‌شود و رشد می‌کند و حفظ شرایط رشد میسلیوم و اندام‌های باردهی مهم‌ترین کاری است که باید انجام شود.


۴- باردهی:

پس از ۷ روز بعد از شوک دهی قارچ وارد مراحل ته سنجاقی و رشد و نمو اندام باردهی قارچ می‌شود. با تشکیل اندام بارده، باید شرایط را برای رشد و نمو آن فراهم کنیم تا تبدیل به قارچ شوند.

دما، رطوبت و غلظت Co2 از مهم‌ترین فاکتورهای محیطی برای تشکیل اندام بارده قارچ هستند. بهترین دما برای تشکیل اندام بارده قارچ ۲۰ درجه سانتی گراد در کمپوست و دمای ۱۸ درجه سانتی گراد برای هوا می‌باشد. غلظت Co2 ناشی از میزان تولید Co2 از میسلیوم ها و میزان Co2 موجود در هوای تازه می‌باشد. غلظت کل Co2 برای تشکیل اندام بارده بین ۲۰۰۰-۶۰۰۰ ppm باشد.


برداشت قارچ ها در مرحله اول را فلش اول می گویند. پس از برداشت اول با تمیز کردن سطح بستر از قارچ های باقیمانده و آبیاری مجدد، پین های فلش دوم شروع به رشد کرده و در نهایت برداشت دوم و سوم نیز خواهیم داشت که به آن ها فلش دوم و فلش سوم گفته می شود.

مزیت‌های تولید قارچ صدفی نسبت به قارچ دکمه‌ای


مزیت‌های تولید قارچ صدفی نسبت به قارچ دکمه‌ای


اگرچه امروزه هنوز قارچ‌ خوراکی دکمه‌ای سفید از نظر میزان تولید در دنیا پیشگام می‌باشد، امّا بر میزان تولید قارچ‌‌ها‌ی دیگر از جمله شی‌تاکه و صدفی روز به روز افزوده می‌شود. قارچ خوراکی جنس Pleurotus بیشتر به عنوان یک قارچ تجزیه کننده پسماندهای لیگنوسلولزی شناخته می شود و میزان تولید محصول و کیفیت آن بسیار رضایتبخش است. این خصوصیات باعث افزایش تمایل تولید کنندگان به پرورش این قارچ خوراکی و استفاده از پسماند ارزان قیمت و سهل الوصول برای تولید تجاری این محصول نموده است. میزان تولید قارچ صدفی از سال ۱۹۸۶ که ۷.۷% بوده است، در سال ۱۹۹۷ به ۱۴% رسیده است که حدود ۸۲% رشد داشته است. برای این افزایش رشد دلایل متعددی می‌توان ذکر کرد.

۱. قدرت ساپروفیتی بالا: قارچ صدفی توانایی رشد روی مواد حاوی سلولز، همی‌سلولز و لیگنوسلولز را دارا می‌باشد. لذا بر روی کاه غلات (گندم، جو، ارزن، برنج و…) براده چوب، روزنامه، بوته‌‌ها‌ی نخود پس از برداشت، بقایای چغندر قند، مواد زائد پسته، ساقه شمشاد و درختان دیگر قابل پرورش است. در صورتیکه قارچ دکمه‌ای به علت حساسیت بالا و قدرت ساپروفیتی کمتر و نیاز به مواد پروتئینی و غیر پروتئینی متفاوت در بستر کشت جهت رشد، با محدودیت بیشتری روبرو خواهد بود. چنانچه یکی از مواد مورد نیاز در بستر کشت قارچ دکمه‌ای وجود نداشته باشد، یا کمپوست به هر دلیلی به صورت بهینه تهیه نشده باشد، قدرت رقابت با سایر میکروارگانیسم‌‌ها‌ را نخواهد داشت و در بستر کشت، خود بخود ضعیف خواهد شد و از دور رقابت خارج می‌گردد.

در منطقه مدیترانه، کشت قارچ خوراکی صدفی (Pleurotus sp) تقریباً گسترش یافته است و در حدود ۲۰-۱۰% از تولید کل قارچ منطقه را شامل می‌شود. بقیه تولید کل به قارچ‌های خوراکی دیگر ازجمله قارچ خوراکی دکمه‌ای اختصاص دارد. پرورش قارچ خوراکی صدفی در فرانسه و ایتالیا از محبوبیت بیشتری برخوردار است. این علاقه‌مندی احتمالاً به دلیل رشد این قارچ‌ها به صورت خود رو در محیط‌های طبیعی است. این مسئله باعث شده تا در بین مردم این کشورها به گونه‌های محبوبی برای جمع آوری از طبیعت تبدیل شوند. در مقابل، پرورش قارچ خوراکی در کشورهایی مانند یونان هنوز در مراحل ابتدایی است و تولید در این کشورها در سطح پایینی قرار دارد.

با این وجود، روند افزایش قابل توجه تولید قارچ خوراکی صدفی در آینده نوید تولید آسان‌تر و بدون مشکل این محصول کشاورزی سازگار با محیط زیست را می‌دهد. سیستم کشت سازگار با محیط زیست به بهره برداری و افزایش ارزش مواد زائد کشاورزی (که اغلب در خاک مدفون شده و یا سوزانده می‌شوند)، که برخی از آن‌ها برای اکوسیستم خطرناک هستند، تعریف شده است. به علاوه، در پرورش قارچ خوراکی صدفی نیاز به ورودی نسبتاً کمی از انرژی (به خصوص اگر پسماند کشاورزی مورد استفاده با توجه به شرایط اقلیمی منطقه انتخاب شود) و نیروی انسانی می‌باشد.

۲. تحمل طیف دمایی بیشتر: گونه‌‌ها‌ی مختلف قارچ صدفی قابلیت رشد در دما‌ها‌ی گوناگون را دارا می‌باشند. چنانچه تغییرات دمایی در حین پرورش ایجاد شود، قارچ صدفی این تغییرات را تحمل خواهد کرد. اگر دما از حد ایده‌آل پایین‌تر بیاید، رشد قارچ ابتدا کُند و سپس متوقف می‌شود. پس از فراهم شدن دمای مناسب، رشد قارچ از سر گرفته می‌شود و خسارتی به کمپوست وارد نخواهد شد. بنابراین مقاومت قارچ صدفی به گرما نسبت به قارچ دکمه‌ای به مراتب بیشتر می‌باشد.

۳. عدم نیاز به فرآیند کمپوست‌سازی و تونل پاستوریزاسیون: در تولید قارچ دکمه‌ای، تهیه کمپوست در مکان‌هایی سرپوشیده و مجهز انجام می‌شود و نزدیک به ۲۰ روز طول می‌کشد و بعد از آن کمپوست به درون تونل‌های پاستوریزاسیون منتقل می‌شود. فرآیند پاستوریزاسیون و شیرین‌سازی در درون این تونل‌ها حدود تقریباً ۱۰ روز به طول می‌انجامد. بنابراین پس از حدود ۳۰ روز کمپوست آماده بذرزنی است. در حالیکه در قارچ صدفی بستر کشت توسط بخار آب یا آب جوش به مدت ۶۰-۴۵ دقیقه ضدعفونی می‌گردد و پس از تنظیم نمودن دما و رطوبت، بستر آماده بذرزنی می‌شود. به عبارت دیگر تهیه بستر کشت در قارچ دکمه‌ای نزدیک به یک ماه طول می‌کشد، در حالیکه در قارچ صدفی به کمتر از یک روز کاهش می‌یابد و در نتیجه به تجهیزات، مکان و زمان کمتری جهت تولید قارچ صدفی نیاز می‌باشد.

۴. امکان تولید دائمی محصول درون یک سالن: به دلیل تفاوت ناچیز در شرایط رشد رویشی و زایشی قارچ صدفی، امکان انجام هر دو عمل درون یک سالن میسر است و به همین دلیل می‌توان کمپوست‌های محصول داده را با کمپوست‌های تازه جایگزین نمود ودر نتیجه کشت متناوب دائمی در درون یک سالن انجام داد. در صورتی که در پرورش قارچ دکمه‌ای، به دلیل تفاوت زیاد شرایط محیطی در مرحله زایشی و مرحله رویشی، امکان انجام توأم هر دو عمل در یک سالن وجود ندارد.

۵. امکان استفاده از بقایای کمپوست به عنوان خوراک دام: چون در بستر قارچ صدفی فقط از کاه و کلش غلات و ضایعات کشاورزی حاوی سلولز و لیگنوسلولز استفاده می‌شود، بقایای کمپوست بعد از برداشت محصول یک غذای کامل و غنی از پروتئین و املاح فراوان جهت خوراک دام می‌باشد و همچنین لیگنوسلولز درون ساقه غلات که در روده دام‌ها غیر قابل هضم است، در طی دوره رشد قارچ بر روی آن شکسته می‌شود و در درون روده دام‌ها قابل هضم می‌گردد. همچنین بقایای کمپوست علاوه بر مصرف دام جهت پرورش گیاهان و گل‌های زینتی، آپارتمانی و صیفی‌جات کاملاً مناسب می‌باشد.

۶. مقاومت به آفات و بیماری‌ها: آفات و بیماری‌هایی که قارچ صدفی را آلوده می‌کنند، بسیار کمتر از آنهایی است که به قارچ دکمه‌ای حمله می کنند. به عنوان مثال در قارچ دکمه‌ای نماتُدها زیان آورند، امّا قارچ صدفی دشمن نماتُدها است. همه گونه‌های قارچ صدفی با توکسین‌هایی که ترشح می‌کنند، نماتدها را فلج نموده و می‌کشند.


روش های مرسوم آماده سازی بستر کشت برای قارچ صدفی

روش های مرسوم آماده سازی بستر کشت برای قارچ صدفی

کمپوست صدفی

روش های مرسوم آماده سازی بستر کشت برای قارچ صدفی عبارتند از:

۱. پاستوریزاسیون توسط بخار
۲. تیمار توسط آب داغ
۳. ضدعفونی توسط مواد شیمیایی
۴. روش تخمیر

در روش پاستوریزاسیون، کلشی که از قبل خوب خیسانده شده است، در کیسه های پلاستیکی حمل آرد یا کیسه گونی کنفی یا روی سکویی مشبک در اتاق پاسنوریزاسیون قرار می گیرد. توده کلش باید دمای ۵۸ تا ۶۰ درجه سانتیگراد را به مدت ۴ تا ۶ ساعت ببیند. دمای اتاق پاستوریزاسیون توسط دیگ بخار یا وسیله دیگری تامین می شود. بعد از پاستوریزاسیون باید اجازه داد تا کلش به ۲۷ درجه سرد شود. اگر فیلتر هپا برای دمیدن هوای تازه به کمپوست برای سرد کردن آن ندارید، اجازه دهید کمپوست به خودی خود سرد شود. برای سرد کردن کلش از هوای آلوده استفاده نکنید. پس از سرد شدن کلش به ۲۷ درجه سانتی گراد، کمپوست را با اسپاون قارچ صدفی تلقیح کنید.

در استفاده از آب داغ، بعد از خرد کردن کلش به ۵ تا ۱۰ سانتی متر، آن را در داخل بشکه آب داغ (۶۵ تا ۷۰ درجه سانتی گراد) برای مدت یک ساعت و یا ۶۰ تا ۱۲۰ دقیقه در ۸۰ درجه سانتی‌گراد و یا ۳۰ تا ۴۵ دقیقه در ۸۵ درجه سانتی گراد، نگه دارید. بعد کلش را از بشکه آب داغ بیرون آورده و در محلی تمیز تخلیه کنید تا آب اضافی آن خارج شود. پس از سرد شدن به ۲۷ درجه، کلش را با اسپاون قارچ صدفی تلقیح کنید.

گونه های متعددی از تریکودرما، پنیسیلیوم، آسپرجیلوس و قارچهای دیگر رقبای واریته زراعی قارچ صدفی هستند. اگر کلش مورد استفاده آلوده به این قارچها باشد، میسلیوم قارچ صدفی نمی تواند بستر کشت را به خوبی اشغال کند. نتیجه آن کاهش و یا فقدان عملکرد خواهد بود. با غوطه‌ور نمودن کلش در محلول متشکل از کاربندازیم (۳۷.۵ppm) و فرمالدهید (۵۰۰ppm) برای مدت ۱۶ تا ۱۸ ساعت، اغلب این قارچهای رقیب از بین می روند. بعد از گذشت زمان تیمار، کلش باید روی سطحی تمیز تخلیه شده تا آب اضافی آن خارج شود. با کاهش دما به ۲۷ درجه سانتیگراد، آن را مایه زنی کنید.

یکی دیگر از روشهای آماده سازی بستر کشت قارچ صدفی، روش تخمیر است. به این صورت که کلش را ابتدا تا جایی که آب جذب می کند، خیس نموده و مقداری آهک در حد ۲% به آن اضافه نمایید و اگر صلاح می دانید مقداری هم سبوس گندم و یا بلغور ذرت (در حد ۵%) به آن اضافه نمایید و بعد اجازه دهید در دمای ۴۸ تا ۵۲ درجه سانتیگراد به مدت سه روز بماند. اگر سیستم اسپیگوت دارید از هوادهی فراموش نکنید. یادتان باشد که که اگر به صورت متناوب هوادهی می کنید، فاصله بین دو هوادهی بیش از بیست دقیقه نشود. اگر سیستم اسپیگوت ندارید، حتما روزی یک بار کمپوست را هم بزنید. اگرچه تخمیر بی هوازی هم برای کمپوست قارچ دکمه ای مشکلی ایجاد نمی کند و میسلیوم این قارچ از جسد باکتریها هم استفاده می کند. سپس کمپوست را به مدت ۸ تا ۱۲ ساعت در دمای ۵۸ تا ۶۰ درجه پاستوریزه کنید. پس از آن اجازه دهید کمپوست به ۲۵ درجه سرد شود تا آماده مایه زنی گردد. برای سرد کردن کمپوست، اگر فیلتر هوا دارید، از هوایی استفاده کنید که از این فیلتر عبور می کند. در غیر اینصورت اجازه دهید کمپوست خودش به خودی خود سرد شود. هوای آلوده بیرون را به آن وارد نکنید.

میزان مایه زنی در قارچ صدفی، به مقدار ۵% وزن تر کمپوست، توصیه می شود. یعنی به ازای هر کیسه ۱۰ کیلویی بستر، نیم کیلو گرم بذر مایه زنی کنید. یادآوری می کنم که میزان بذر در قارچ دکمه ای ۰.۵%می باشد. به عبارت دیگر میزان بذر برای مایه زنی قارچ صدفی ۱۰ برابر میزان بذر قارچ دکمه ای است.

میزان رشد میسلیوم قارچ صدفی حدود دو برابر میزان رشد میسلیوم قارچ دکمه ای است. بطوریکه کیسه اسپاون بذر دکمه ای ۱۵ تا ۱۶ روزه از میسلیوم پر می شود ولی کیسه اسپاون قارچ صدفی ۸ تا ۱۰ روزه پر و آماده استفاده می شود.



شور شدن خاک پوششی

شور شدن خاک پوششی

صرف نظر از مبدأ شوری خاک که اولیه باشد یا ثانویه، عواملی که موجب شور شدن خاک ها می شود به طور کلی عبارتند از :
۱) شور بودن مواد مادری تشکیل دهنده خاک
۲) انتقال املاح محلول اراضی مرتفع به مناطق پایین دست به کمک آب
۳) استفاده از آب های شور در آبیاری
۴) تبخیر شدید رطوبت خاک و انتقال و تجمع املاح محلول در قسمت های سطحی خاک و عدم کفایت بارندگی یا آب وارده به خاک برای شستشوی املاح از خاک
۵) بالا آمدن سطح آب های زیر زمینی و انتقال املاح آن ها به طور مستقیم همراه با آب و یا صعود شفریه آب در خاک
۶) انتقال نمک های موجود در آب دریا به کمک بادهایی که از دریا به سمت ساحل می وزند. این بادها ذرات آب حاوی نمک را به سواحل می رسانند. همچنین نفوذ انتقال جانبی آب شور دریاها در سواحل به ویژه سواحل پست
۷) انتقال نمک خاک های شور مناطق مجاور به کمک باد
۸) انتقال املاح افق های زیرین خاک در اثر تغذیه گیاه و بازگشت بقایای گیاهی به سطح خاک
۹) ریزش باران های شور در مجاور مناطق صنعتی

مضرات شوری خاک پوششی:

همانطور که در مباحث فوق مشاهده کردید، دانشمندان آبهای آبیاری و خاکها را از نظر شوری به گروه هایی تقسیم کردند. دقیقا مثل شما قارچ کاران، که قارچها را به درجه ۱ و ۲ تقسیم می کنید. میزان شوری را با خصوصیت هدایت الکتریکی EC آب و در خاک، با عصاره اشباع خاک می سنجند. هرچه شوری خاک بیشتر باشد، هدایت الکتریکی آن بیشتر خواهد بود. هدایت الکتریکی تحت تاثیر انواع کاتیونهای مثبت ازجمله Ca2+ ، K+ ، Mg2+ و Na+ قرار می گیرد و هرچه مقدارشان بیشتر باشد، هدایت الکتریکی بیشتر خواهد شد . با این وجود همه این کاتیونهای مثبت برای گیاه مضر نیستند. مثلا Ca2+ برای گیاه و یا قارچ نه تنها مضر نیست، بلکه مفید نیز است. آنچه که برای گیاه و قارچ مضر است و باعث تخریب بافت خاک و مشکلات دیگر می شود یون سدیم (Na+) است. بنابراین استفاده ار EC صرف، برای سنجیدن شوری خاک، از دقت کافی برخوردار نیست. بلکه به همراه آن باید مقدار سدیم قابل تعویض ESP نیز اندازه گیری شود. ممکن است EC بالا باشد، ولی مقدار سدیم قابل تبادل آن کم باشد و خسارتی به گیاه و یا قارچ وارد نکند و برعکس، ممکن است خاک و یا آب مورد استفاده EC کم نشان بدهد و لی سدیم قابل تبادل آن زیاد باشد. همچنین در آزمایشات خاک pH آن نیز بایستی اندازه گیری شود. در اغلب خاک هایی که pH آنها بیشتر از ۹ است، سدیم قابل تعویض زیاد می باشد.
در طول میلیاردها سال تکامل گیاهان، بعضی از آنها همچون درخت گز (منظورم گز اصفهان نیست ها!!!)، پسته، پنبه و… خود را به آب و خاک شور تطابق داده‌اند و راهکاری را برای دفع یون سدیم، تجمع آن در واکوئل ها و یا دفع آنها از طریق روزنه ها اندیشیده اند. اما قارچ مورد بحث ما چی؟ آیا این قارچ هم از این توانایی ها برخوردار است. اگر رویش این قارچ را در طبیعت در زمینهای شور مشاهده می کنیم، جواب مثبت است و الا خیر. مطالعات بنده نشان می دهد که این قارچ متحمل به شوری نیست، بلکه با افزایش شوری خاک پوششی و آب آبیاری، عملکردش به شدت کم می شود. در گروه ها بیشتر موضوع شوری خاک پوششی مطرح می شود. در کل پر واضح است که هرچه EC خاک کمتر باشد بهتر است، بعضی از منابع EC خاک را تا ۱ میلی موس یا ۱۰۰۰ میکرو موس را قابل تحمل دانسته اند.
آزمایشات ما مثل تجربیات شما تولید کنندگان محترم، نشان می دهد که بهترین خاک پوششی خاک پیت است که از خارج از کشور وارد می شود. من خصوصیات این خاک را در جداول پیوست آورده ام تا تولید کنندگان محترم قارچ، با استفاده از کمیت ها، خاک مورد استفاده خود را با خاک پیت مقایسه نمایند.